Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күні


 

 

 

 

 

 

 

 

 


Ұрпақтардың зердесін — өшіре алмас ғасырлар,

Әрқашанда елдесің, ұмытылмас асылдар!


Ахмет Жубанов в годы апогея сталинской политической репрессии. / Под ред. Ж.К. Таймагамбетова. — Алматы: Қазақ университеті, 2013. — 210 c. — ISBN 978-601-04-0228-7.

Кітапта көрнекті композитор және ғалым, Қазақстанның Халық әртісі, ҚазКСР ҒА академигі, өнертану докторы, профессор Ахмет Қуапұлы Жұбановтың өмірлік зигзагтарына қатысты нақты материалдар (стенограммалар) ұсынылған.

 

 

 

 

 


Алаш қозғалысы. Балаларға арналған анықтамалық. Е.Тілешов, С.Жұмағұлов, К.Кемеңгер, Е.Алшынбай. — Алматы: ЖК « InterBesCompany », 2017. — 152 бет.

Балаларға арналған бұл жинаққа Алаш қозғалысының басталуы, барысы, ұлттык маңызы, кайраткерлері туралы макалалар енгiзiлген. Қазактын азаматтык және рухани тарихындағы ен улкен ұлт — азаттық қозғалыстың жалпы мазмұны, оның негізгі тұлғалары туралы мағлұматтар еркiн, танымдык стильде ұсынылып отыр. Жинак мектеп окушылары мен жастарға, мұғалімдерге, сондай-ак Алаш қозғалысы туралы бiлгiсi келетiн көпшiлiк кауымға арналған.

 

 

 

 

 


Политические репрессии в Казахстане (20-50-е гг.XX в.) : особенности, характер и последствия : УМК дисциплины 5В011400 – «История». / Сост. Ж.А. Кудайбергенова, Г.Х. Халидуллин. — Алматы: КазНПУ им. Абая, 2011. — 49 c.

 

 

 

 

 

 

 

 


Койгелдиев, М.К.

Сталинизм и репрессии в Казахстане 1920-1940-х годов. — Алматы, 2009. — 448- ISBN 9965-784-38-8.

Бұған дейін қазақ тарихнамасында Кеңес өкіметінің бүкіл әлеуметтік топтарды – қазақ бақтарын, мұсылман дінбасыларын (ишанов, имамдар мен молдалар), қалыптасып келе жатқан саяси элита мен шығармашылық зиялы қауымды жою процесі арнайы талданатын кітаптар болған жоқ. Кітап оқырмандарының назарына аталған әлеуметтік топтардың кейбір өкілдерінің өмірінен алынған нақты деректі материалда, атап айтқанда тергеу істерінің материалдарында Қазақ халқының тарихындағы осы қайғылы құбылыстың жекелеген эпизодтарын қайта жасауға әрекет жасалды. Кітап мамандарға, оқытушыларға, студенттерге, сондай-ақ Отан тарихына қызығушылық танытқандарға арналған.

 

 

 


Қызыл қырғынның құрбаны: (Мақсұт Тайшыбайұлының 100-жылдығына арналады) / — Алматы : [Б.ж.], 2004 . — 80 б., сурет. . — Мәтін қазақ және орыс тілдерінде қатар – Қазақстан тарихы 1937-1938 жж.

Ұсынылған кітапта 37-ші жылдардағы жеке басқа табынушылықтан, сталиндік зұлматтың зардабынан қуғын-сүргін көріп, опат болған қазақ халқының біртуар қоғам қайраткері әрі жазушы-журналист Мақсұт Тайшыбайұлы туралы жазылған материалдар еніп отыр.

 

 

 

 

 


Қарлаг: Нәубет жылдардың жазылмас жарасы: (естеліктер) ; Қарағанды «Болашақ» университеті ; «Мемориал» халықаралық тарихи-ағартушылық, құқық қорғау және қайырымдылық қоғамы ; құраст. Н. Т. Жұмаділова ; жалпы ред. басқарған Н. О. Дулатбеков ; [ағылшын тіліне ауд.: А. Д. Жаманова, М. Гребенкина ; қазақщаға ауд.: Н. Т. Жұмаділова, Ж. М. Баймұрынов] .- Қарағанды : [Б.ж], 2010 .

Бұл жинаққа кеңес дәуірінде саяси қуғын-сүргінге ұшырап, Қарағанды лагерьлерінде жазықсыз жапа шеккен жандардың, олардың туыстарының естеліктері енді.

 

 

 

 

 


Кузнецова, Е. Карлаг: пространство и судьбы : общественно-политическая литература / Е. Кузнецова, Э. Усманова, Н. Кочегарова. — Караганда : TENGRILtd, 2013. — 105 с. : ил.

2013 жылғы қаңтарда Қарағандыда Қазақстан мен Германияның неміс ұйымдары өкілдерінің қаланың шығармашылық зиялыларымен кездесуі аясында “Карлаг – кеңістік және тағдыр” басылымының “Карлагтың саяси қуғын-сүргіндерінің “ландшафттары” жобасы бойынша тұсаукесері өтті (30-50 жж.)”. Жоба АҚШ-тың Қазақстан Республикасындағы Елшілігінің қолдауымен жүзеге асырылды. “Нина-Тур” ЖШС басылымға демеушілік көмек көрсетті.Жоба идеясы қазақстандықтардың жас ұрпағын біздің еліміздің тарихымен, демократиялық ойлаудың қалыптасу кезеңдерімен, адам тағдырының тарихымен таныстыру үшін ХХ ғасырдың 30-50 жылдарындағы сталиндік қуғын-сүргіннің қайғылы оқиғаларымен байланысты жерлерге туристік бағыт жүргізу ниетімен басталды.НКВД Карлагында тірі қалғандардың және осында мәңгі қалғандардың ұрпақтары Қазақстанға үнемі келеді. Бұл жылдар мен кеңістіктер арқылы өзінің ата-бабаларымен кездесу, түсіну үшін қажет “сен кімсің?”өз жаныңды түсіну үшін, кеткен жақындарыңның күші мен ерік-жігерінің тынысын сезіну үшін. ГУЛАГ архипелагындағы ең ірі Сталиндік концлагерьдің бірі Карлагтың тұтқындары бүкіл Кеңес еліне белгілі әскери адамдар, суретшілер, ғалымдар, суретшілер, жазушылар, инженерлер және қарапайым адамдар, қарапайым еңбек өмірбаяны бар, деп аталатындардың әйелдері мен балалары – Отан сатқындарының отбасы мүшелері. 50-ден астам ұлт өкілдері Карлаг сынақтарынан өтті.РСФСР Қылмыстық кодексінің 58-бабының қуғын-сүргінінің барлық трагедиясын, сілтемелердің азабы мен кедейлігін, этникалық тазартулардың әділетсіздігін, даладағы аштықты білген және есіне алған адамдар азайып барады. Олардың айғақтары біздің ұлттық тарихымыздың және Дүниежүзілік тарихымыздың, мемлекеттік жадымыздың маңызды бөлігі болып табылады. Олардың естеліктері Қарлаг бағыты бойынша ерекше жолсеріктерге айналды: Қарабас, Долинка, жартас бөгеті, Көксу совхозы, Спасск. “Карлаг: кеңістік және тағдыр” брошюрасының авторлары: Е. Кузнецова, ҚР еңбек сіңірген журналисті; Э. Усманова, археолог, Қарағанды мемлекеттік университеті. Академик Е. А. Бөкетова, КТА I санатты экскурсовод; Н.Кочегарова, “Нина-Тур” ЖШС директоры, Қарағанды.”Қарлагтың естелік орындары бойынша” туристік бағыты-бұл Тәуелсіз Қазақстан Республикасының тарихы онсыз ойға келмейтін өткенге құрмет.


Дулатбеков, Н. О. Песчаный лагері тұтқынының тағдыры = Судьба узника Песчаного лагеря : научно-популярное издание / Н. О. Дулатбеков. — Қарағанды : Болашақ-Баспа, 2012. — 132 бет.

Кітап автор мен қаһарман диалогінің әдеттегіден тыс форматында жазылған. Лев Александрович Вознесенский — көрнекті экономист, публицист, ой-өрісі биік түлға. Жастайынан Қазақстандағы Песчаный лагеріне тұтқынға түседі. Тұлғаның жеке басын жоюға бағьпталған аяусыз қудалау жағдайында өз трагедиясымен бірге куғын-сүргінге үшыраган отбасының да трагедиясын абыроймен көтере білген ол — ар алдында атқаруға тиісті жүмыстармен әлі де айналысуда. Кітапта сталиндік террор дәуірі жөнінде баяндайтын кейбір шынайы құжаттар, мүрағаттардан алынған мәліметтер келтірілген.Қалың оқырманға арналған.

 

 

 

 

 


“Саяси қуғын-сүргін: трагедия тарихы”мақаласы:  https://el.kz/ru/politicheskie_repressii-_istoriya_tragedii_40642/

Бейне: https://yandex.kz/video/preview/15396773672724118476